Friday, July 1, 2016

Стеван Раичковиќ: ЗАПИСИ ЗА ЦРНИ ВЛАДИМИР

Наместо фуснота

Од нас десетемина во собата, во најтешка положба беше Владимир Пуриќ, 35-годишен Циган од селото Сопот на Космај, земјоделец, болен од рак. Кога во една прилика му помогнав да излезе од собата во болничкиот ходник да пуши, почна нашиот прв разговор.
-Слушнав дека сте писател, ми рече штом седна на клупата и запали цигара.
Си помислив, по навика, да го избегнам одговорот на ваквото прашање, но во истиот момент почувствував дека во овој случај тоа е бесмислено.
Ме замоли да напишам песна за него и неговата болест.
-А што ќе ти е тоа, Владимире? – го прашав.
-Па така... Ако останам жив да имам за спомен кога боледував... А, ако не останам...
-Што ако не останеш? – се обидував да се насмеам, за да ја свртам на шега ваквата размисла.
-Па така... Нека ви остане вам...
Со денови Владимир Пуриќ ме набљудуваше од својот кревет во аголот. Секогаш кога ќе се свртев на таа страна, во мене беа вперени неговите белки, кои блескаа од црното, слабо лице: очекуваше песна. Тие денови веќе ги забатали и лековите. Не го видов ни храна да зема.
Еднаш во ходникот започнавме и ваков разговор:
-Како успеа, Владмире, толку да се разболеш?
-Многу работев... Косев и ноќе.

8.
(Варијации)

Ко то у смирај навали
Најлакше тамне тегове
По Космају и Авали
Као да мери брегове?

Ко то са косе литице
Бере у поноћ цветове
Па их дене у китице
Да реси тајне светове?

            *         
Ако ти жита погазе
Или растуре живице
То можда крче богазе
Неки са оне ивице.

Ако се станеш будити
Од росе усред атара
Немој се чудом чудити
То је зној бивших ратара.

            *
Понекад тако стајати
Скривен у сени поноћи
Када зашкрипе вајати
Као да ишту помоћи:

Пуцају греде дебеле
Начете тајном секиром
А даске криве, небеле,
Одјечу ко под звекиром.

И воња све на амове,
Кожухе, крње рогове,
Славине, коце чамове,
Ланене дреје, стогове.

И шушти слама уморна
И цури зоб из зобнице
И зјапе врата суморна
Ко отшкринуте гробнице.

Све што је икад имало
Живот, до уре удесне,
О није мртво нимало
(Бар неке ноћи чудесне).

            *
Огрнут белом тежином
С косиром преко рамена
Краде се косац брежином
Побегао испод камена.

Мирише тешка комина
Над селом и над ледином.
Ноћ је ко црна домина
Са белом тачком једнином...


No comments:

Post a Comment