Мухамед Филиповиќ: ФИЛОЗОФИЈА НА ЈАЗИКОТ I

XI глава

ИСТОРИЗМОТ, ФЕНОМЕНОЛОГИЈАТА И ФИЛОЗОФИЈАТА НА ЕГЗИСТЕНЦИЈА И ПРАШАЊЕТО НА ЈАЗИКОТ ВО ФИЛОЗОФИЈАТА

...Дилтај во изградувањето на една таква метода, која би овозможувала разбирање и толкување на смислата и значењето на историските и воопшто животните појави, посегнал кон една – во фолозофијата позната и стара метода – за која што говорел уште Аристотел во своите списи, и која што долго представувала темелна метода за изведување значења и смисол на тајните значенија на божествените и човечките ствари. Тоа била херменевтиката. Таа кај Аристотел значи метод или постапка за толкување врз темел на местото и улогата на елементите коишто остваруваат одредено значење во структурата на јазикот и на ставот како веројатен исказ. Тоа е таква метода која овозможува нешто да се спознае, иако тоа нешто во своето значење е скриено и затворено во некоја целина и како такво, демек, не може да се разбере преку самото себе, туку само преку целината во која што е дадено…

Дилтај ја сметал филозофијата како наука за животот како темел на се’ што постои, како сила или снага на движење, која што се’ поставува и креира, а тој живот се случува во повеста и има изрично историски карактер. Природата на спознавање на тој живот и неговиот медиум – историјата, е разбирањето, а основната метода за разбирање – постапка која овозможува да се влезе во структурата и значењето на историските животни појави и збиднувања … тоа е методата на толкување или херменевтика. Ставовите до кои со помош на таквите методи се доаѓа нужно се аксиолошки, односно вредносни ставови и тие се однесуваат на супстанцијата на спознавање, како ставови кои за таа супстанција вредат, а не ја дефинираат истата, ниту таксономично ја одредуваат. Сознанието од таков вид не може да биде аксиоматски или нумеречки искажливо, туку тоа е феноменолошко и аксиолошки според врстата, односно тоа се искажува како конституција на еден духовен факт којшто станал предмет на спознавање на еден исто таков факт –  човековата свест.

Меѓутоа, ова значи дека толкувањето е таква постапка со која го откриваме значењето на некои појави, нивниот однос кон одредена целина и кон дадениот систем на вредности кој го имаме, и со тоа - во тој вредносен аспект – ги спознаваме. Основата на толкување на било која појава секако го сочинува медиумот и целината на медиуми во кои што таа појава се јавува. Медиумот, единствениот медиум во кој што сите појави на духот можат да се искажат … е јазикот.

Во своите творевини, кои се творби на човекот, јазикот секогаш ја изразува супстанцијата на значењето, која пак ги изразува смисолот и важењето на животните и историските творби  на човекот и неговото делување во нив. Јазикот е медиум во којшто се кристализира целокупниот однос на човекот спрема животта и повеста, како сума на смислови и значења на историскиот опстанок, дејствување и спознавање. Животот и околностите на историското бидување се однесуваат на човекот и за него се дадени како отворени и спознатливи. Човекот е вклучен во нив, активно учествува со своите осети, чувства, спознавања и дела, додека јазикот е темелен медиум во којшто се одигрува таквата положба и односот на човекот  и животот, како и место каде што се’ – преломено и изразено како човеково чувство и сакање или мисла и делување по пат на комуницирање – за човекот се разоткрива како значење. Тоа значи дека толкувањето и разбирањето на духовните и историските феномени можеме да ги сведеме, во извесна смисла, на толкување на структурата и значењето на јазикот, неговите творевини, односот и и начинот на изразување кои представуваат клуч за разбирање на значењето на сите други појави на животот и духот, културата и создавањето повест. На тој начин и филозофијата, како духовна наука, заправо се сведува на една методологија на толкување на духовните, животните и историските творевини и појави, на утврдување на нивното значење и смисол, а тоа значи дека се претвора во филозофија на јазикот, бидејќи основата на херменевтиката – т.е. толкувањето на значењето и смислата на она што за човекот има вредност, значење или смисла – дадена е во јазикот и само со негово посредство.

…

(изд. „Свјетлост“ – Сараево, 1987 год.; стр. 304-306)

Светозар Марковиќ: СРБИЈА НА ИСТОКОТ

IX

БИРОКРАТСКИОТ ПОРЕДОК (продолжение)

– Официјална правда

...Самите чиновници давале прв пример на нискост и поквареност, натпреварувајќи се кој ќе искаже поголема „приврзаност“ и „покорност“. Во оние чести преврати, службите мошне лесно се добивале и губеле, ама секој би увидел дека најдобро проаѓале оние кои биле за се’ и сешто „употребителни“, т.е. кои се покорувале на секој поредок, создаден од „претпоставените“, и кои вршат се’ што ќе им се заповеда. На тој начин, се воспитала цела класа луѓе без начела, без морал – „незнабожечка маса“, како што требало да ја нарече г. Матија Бан, која што за неколку талири или за некоја титула, ја продавале својата свест и своите чувства, ги продавале пријателите и својот народ, само да се одржи „законот“, т.е. оние бездушни формули во кои секој самоволен сопственик можел да надуе се’ што ќе посакал. Ваквите морални т.е. неморални поими проникнале во сите општествени односи и во сите установи на српската држава. Достоинството човеково се мерело со тоа колку е некој познат кај власта, а исто така и неговата спопсобност. Во тоа време, никна и оној полициски поглед односно непокорноста на граѓанинот кон пандурот или непокорноста на ученикот кон учителот, да се смета како „бунт против државниот поредок“. Самите школи биле така организирани како да ќе подготвуваат чиновници и попови за народот, два сорти на власт над народот. Воопшто, сета грижа и сите средства државни биле насочени на тоа да се организира власт која би била доволно снажна да се одржи бирократскиот поредок во земјата, а во исто време, да се даде такво „устројство“ што народот никогаш не би ни помислил дека смее да ропотари против „законитата власт“. Се било подесено спрема таа цел: од централното управление до кметот во општината – нигде не е добиена ни тронка самоуправа. Ни останатите средства не се заборавени. Почнувајќи од уредбата како и што да се пишува во тогашните официјални новини – се’ било пропишано и уредено заради воспитување на народот – од „цензурата“ па се’ до „мацакот со дрвени клинци“, а и тие влегле во законската регулатива.

Никој тогаш не ни помислувал дека, за одржување на поредокот во едно општество, нужно е членовите негови да го почитуваат тој поредок, да се уверени во неговата правичност и да осеќаат полза од него. За тоа пред се’ е нужно сите односи во општеството стварно да се засновани на правда – да се морални. А, како може да постои моралност во општество во кое еден е силеџија, а друг роб – еден властник, а друг поданик?

Партиските борби и интриги, пањкање и шпионирање, што започнало во горните слоеви, продре и у народот и таму фати длабоки корења. Во последниот преврат, нарочна улога почна да игра видливата поделба на „династични“ и „нединастични“. Тогаш за прв пат е променета династијата и новата династија стоеше мошне лабаво. Гонењето на приврзаниците на спротивната династија и образувањето монархично-династично „чувство“ со помош на вештачки средства баш тогаш започна во Србија. Кон тоа особено придонесе фактот дека Русија побара Караѓорѓевиќ да се подложи на нов народен избор, непризнавајќи го оној првиот. Тогаш за таа цел се устројуваа цели патешествија за да се „влее љубов“ врз „поданиците“, како што тоа го велеле монархиските личности, а новинарските извештаи грмеа со фалби за радоста народна при дочекот на кнезот, за ручеците, беседите и здравиците. И за време на кнез Милош чести беа таквите патувања, но тие никогаш не беа со таа цел, оти тогаш немаше ни потреба за тоа. А, токму сега стана нужно и да се основаат династички партии; се разбира, тоа дало повод противничките партии уште посилно да се изделат и обележат. Партиската распокинатост и партиската омраза во секојдневниот живот најпосле зеде таков замав, што народот на т.н. Петровска скупштина побара „да се укине партијството“.

Ове страшни партиски борби и партиска разсцепканост морале да имаат страотно лошо влијание на сите правни одношенија на српскиот народ. „Приврзаноста“ кон овој или оној великаш, а посебно на владејачката династија, давала различни предности и на суд, но и во државната служба, како и во сиот општествен живот. Општинските, државните и црковните земјишта се давани на една или на друга владејачка партија, а кога одредена партија била во владата, за нејзините лица најчесто не постоел суд. Истото се случувало и при приватните спорови. Симпатизер на владејачката партија честопати очебијно го заграбувал имотот на својот комшија, додека судот досудувал дека е во „право“. Демек, во Србија постоеле сите услови за рушење на чувството за правичност и честитост. А, владата мислеле дека чувството за правичност може да го замени со пишани закони, плус осигурани со казни! Престапите и парниците непрестајно се множеле по Србија, а владата знаела само да издава нови закони, пропишувајќи казни дури и за малолетните под 14 години и размножувајќи го чиновничкиот персонал.

Законите во народот, биле тие пишани или обичајни, белким треба да ги изразуваат оние поими за право коишто народот навистина ги исповеда во поглед на неговата личност и неговата заштеда и своина. Меѓутоа, никакви закони не можеа кај српскиот народ да го заменат она поимање на правичноста, кое народот се’ повеќе го барал. Кога луѓето не ја почитуваат туѓата личност и туѓата заштеда, кога ќе стане општо жудение за неработно уживање и кога сите услови покажуваат дека само така човек може да дојде до благосостојба, тогаш законите веќе не се заштитници на правото; тие стануваат куп формули кои немаат стварна содржина, ами се изврешувааат единствено про-форма. Тогаш станува општа тенденција правото да се измајстори, на неправдата да и’ се даде законит облик. Парничењето по судови непрекинато се множи. А, бирократскиот суд не гледа на правдата т.е. не се гледа кој заисто има право, туку кој има законска форма на право врз овој или оној предмет, без оглед на тоа со какви каишарлаци таа форма не била добиена.

До оваа состојба во Србија морало да дојде бидејќи со долготрајните борби и непрекинатите грабања на општонародниот и париватниот имот, кај народот биле сосема поматени поимите за право и правда. А, гладните чиновници, неодговорни пред народот, а врзани со своите „старешини“ и „претпоставени“, како и со партиските интереси, сега добиле згодна прилика да се наплатат за својата долгоочекувана мачна победа.

Еве како еден писател – очевидец опишува како се вршела правдата во тоа доба:

„Кога се заведени окружните магистрати и народниот суд, само се кажува дека секретари највеќе биле Срби, заколнати унгарски адвокати. Со нивна братска помош, отворивме канцеларии, ама попаднавме во заразната школа дека правото може да се измајсторисува. Најнапред, тие пишуваа ‘инштанции‘, а потем го известуваа неуките луѓе како би требало на магистратите да им се дадат написмено реплики и дуплики, кои тие во слободно време можеа да ги пишуваат. Како учени луѓе кои знаеја по три јазика, тие ги поучуваа кнезовите магистратски како би било според правото на законите кои тие ги учеле и највише така и се судело. Малку по малку, се почувствува аир од `инштанциите` репликите и дупликите, па луѓето тражејќи суд, почнаа да бараат помош од овие господа – заколнати унгарски адвокати – правото да им се измајсторира и од тоа доба започнува т.н. адвокатско време... А, по 1839 година бидна и полошо.

...

(изд. „Просвета“ Белград, 1946 год.)

Жељу Желев: ФАШИЗАМ

1.СРАСНУВАЊЕ НА ДРЖАВНИОТ АПАРАТ СО ПАРТИСКИОТ

ж) Државно плаќање на апаратот на фашистичката партија

Во овој случај се разоткрива финансовиот карактер на сраснувањето на фашистичката партија со државата, нивниот неразрушив финансиски сојуз, врз којшто почива идеолошкото им единство. Владеејќи ја државата, фашистичката партија низ неа, си осигурува неограничени финансиски средства. Таа може не само да раздава државни функции и синекурни должности на своите членови, туку и непосредно да користи државни средства за своите специфично партиски нужди: прво, за плати на партиските функционери, и второ – за финансирање на бучните партиски проекти и кампањи.

За својата дејност, партиските функционери примаат плата како чиновниците, а ја губат истата доколку вишите партиски инстанци одлучат дека не се веќе неопходни. Во своето иследување на италијанскиот фашизам, С. М. Слободској приведува конкретни цифри и податоци за годишниот буџет на апаратот на фашистичката партија, што се одобрува од министерот за финансии.

Притоа, личниот доход на партискиот функционер е многукратно повисок не само од просечната плата во земјата, ами и од тие на специјалистите (инженер, лекар, учител, уметник итн.) затоа што за системот тој е поценет од секаков специјалист: политичкиот систем се потпира на него, а не на специјалистот. На тој начин, тој се покажува во привилегиран положај наспроти широките маси население. Благодарение на тоа, партискиот апарат на фашизмот набргу се откинува од масата и се оформува како специјален слој, којшто во Германија се нарекуваше „корпус на политички раководители“, но кој е поправилно да се именува како каста.

Неговата особеност се изразува не само во тоа што тој раководи и управува со државата, туку и во буржоаско-аристократскиот начин на живот, обусловен од финансовите возможности. При таквата положба, фашистичката партија се корумпира, а нејзините функционери не ја избегнуваат „участта“ на бирократи, повеќе врзани со апаратот на својата партија, отколку со идеологијата, повеќе со кастата – отколку со партиското членство.

Со ова може да се објасни чудното положение – од аспект на строгиот фашистички морал – дека токму луѓето од партиската врхушка, посочувани од страна на широките маси како образец за подражавање, имено: Хитлер, Геринг, Гебелс, Химлер, Розенберг, Лај, Рибентроп и др., после падот на нацистичката држава, испаднаа баснословно богати, со големи суми во странските банки. Оние што распалуваа најбесни националистички чувства в народот и младината, сеејќи омраза кон се’ што е негерманско, беа ги внесувале своите пари во странски, главно швајцарски банки! Само од издавањето на „Мајн Кампф“, која што всушност се дистрибуираше принудно, Хитлер „получил“ 4 милиони долари; на почетокот на војната, Гебелс имал имот вон границите проценет на 4,6 милиони долари; Химлер во странски банки имал околу 6 милиони долари (...). Најбогат меѓу претставниците на фашистичката врхушка се покажал Геринг, со неговите фабулозни вили и дворци, како и сопствена бања, чијшто патос бил поплочен со плочки од масивно злато.

Се разбира, партиските финансии не се единствениот извор за богатење на апаратусот. Паралелно со партиската каса на НСДАП, постојат и државни должности, синекурни позиции во големите индустриски компании, коишто поради исклучителното положение на фашистичката партија, држат при себе нејзин платен претставник. Дури 78 места во директоратите и надзорните одбори на 24 од најкрупните монополи се окупирани од членови на фашистичката партија (...).

Заземањето на неколку такви должности во комбинација – партиска, државна плус синекурна позиција во некој труст – даваат можност за мошне брзо збогатување. Но, тоа е карактеристично повеќе за самата врхушка на нацистичкиот партиски апарат, отколку за средниот и нижиот слој. Кога крупно индустриско претпријатие бара партиски функционер, кој ќе ги претставува неговите интереси пред фашистичката партија и држава, тој го претпочита вишиот партиски чиновник пред обичниот функционер, од разбирливи причини. Ете зошто инкорпорирањето на партиските функционери во финансовата олигархија предимно се случува на ниво на рајхслајтери и гаулајтери.

Во таа точка, особено рељефно се истакнува паразитскиот карактер на фашистичката партија. Создавајќи огромен високоплатен партиски апарат (околу 800.000 души во Германија) паралелно со државниот, таа фактички него го дуплира. Така, покрај државниот апарат, се изградува друг – наддржавен – како социјална опора на режимот и оправдание за привилегиите, претставени во видните поткрепувачи на истиот тој режим. Во начело, лишени од секакви реални функции, тој партиски апарат стимулира трескавична активност со организирањето паради, митинзи, демонстрации, манифестации, факелни шетања, поклоненија на гробни места на загинати фашисти, колективни излети, воени и спортски мечеви, национални празнувања, коишто ги претвораат во прашина доделените грамадни државни пари. Со други зборови, не само апаратот, ами и целата му дејност има паразитски карактер и тие скапо го коштаат општеството и државата. Достаточно е да се споменат „конгресните дни“ на нацистичката партија в „престолнината на конгресите“ – Нирнберг. Долж цела една седмица, неколку стотини иљади души, дојдени од сите краишта на Германија, се на полн пансион кај НСДАП, по однос на патни трошоци, храна, ноќевање итн.

Неопходноста од подлабоко осветлување на тие проблеми изискува принципиелно да ги разгледаме новите односи помеѓу парите и власта во фашистичката држава. Тука тие си ги менуваат местата. Ако за класичната буржоаска демократија е карактеристичен принципот „Кој ги има парите – тој располага со власта“, кај фашистичката држава се случува обратното. Апсолутното господство на политиката над останатите сфери на општествениот живот го истакнува спротивниот принцип – „Кој има власт, има и пари“. Според принцпот на пропорционалност, оваа зависност ја одразува и разликата во хиерархиските нивоа, па така: „поголемата власт носи повеќе пари“.

Со тоа се објаснува разбеснетата борба за власт, карактеристична за партиските функционери и државниците, која се разликува во голема мерка од аспирирањето кон власта од страна на буржоаските демократи. Порадни нивното лично богатство („именија“, заводи, фирми и др.) тие се финансиски независни од државата и не секогаш се директно врзани со нејзините интереси, додека за нацистичката партија и нејзиниот апарат, државата е главен и единствен источник на приходи. Така, фашистичката партија и поконкретно нејзиниот апаратус, ја извртува државата в орудие за колективна експлоатација на граѓанското општество и националната економија.

ВОЛТ ВИТМЕН: Сеќавања на претседателот Линколн

КОГА ЈОРГОВАНОТ ПОСЛЕДЕН ПАТ ЦВЕТАШЕ ВО ДВОРОТ

1.

Kad jorgovan je posljednji put cvjetao u dvoristu,

A velika zvijezda tonula rano na zapadnom nebu,

Nocu,

ja zalovah, i opet zalovat cu, s proljecem sto se

vjecno vraca.

Proljece sto se vjecno vracas, trojstvo jamacno ti

mi donosis,

Jorgovan u vjecnome cvatu i zvijezdu sto tone na

zapadu,

I misao o njemu koga volim.

2

O mocna pala zvijezdo za zapada!

O sjenke noci – O turobna, suzna noci!

O velika zvijezdo nestala – O ta crna tmica sto

sakriva zvijezdu!

O okrutne ruke sto nemogucnog me drzite –

O bespomocna duso moja!

O nemilosrdni oblace sto obavijas i ne pustas moju

dusu.

3

U dvoristu pred starom seoskom kucom, uz

okrecenu ogradu,

Visok grm jorgovana stoji, srcolika lisca socno

zelenog,

Mnogi njezan cvatak izbija ondje s mirisom

snaznim koji volim,

Svaki listak cudo – i s ovog grma u dvoristu

Cvata njezne boje i srcolika lisca socno zelenog,

Grancicu s cvjetom odlamam.

…

(„Ливчиња трева“ изд. "Свјетлост – Сараево" 1989 год. прев.: Хамдија Демировиќ)

ДОНАЛД ТРАМП: Ќе ја направиме Америка повторно величествена

НАЈАВНИОТ ПРЕТСЕДАТЕЛСКИ ГОВОР НА ДОНАЛД ТРАМП НА 15 ЈУНИ 2015
Њујорк, Трамп тауер
...
How are these people gonna lead us? How are we gonna— how are we gonna go back and make it great again? We can’t. They don’t have a clue. They can’t lead us. They can’t. They can’t even answer simple questions. It was terrible.

But Saudi Arabia is in big, big trouble. Now, thanks to fracking and other things, the oil is all over the place. And I used to say it, there are ships at sea, and this was during the worst crisis, that were loaded up with oil, and the cartel kept the price up, because, again, they were smarter than our leaders. They were smarter than our leaders.

There is so much wealth out there that can make our country so rich again, and therefore make it great again. Because we need money. We’re dying. We’re dying. We need money. We have to do it. And we need the right people.

So Ford will come back. They’ll all come back. And I will say this, this is going to be an election, in my opinion, that’s based on competence.

Somebody said — thank you, darlin’.

Somebody said to me the other day, a reporter, a very nice reporter, “But, Mr. Trump, you’re not a nice person.”

That’s true. But actually I am. I think I am a nice person. People that know me, like me. Does my family like me? I think so, right. Look at my family. I’m proud of my family.

By the way, speaking of my family, Melania, Barron, Kai, Donnie, Don, Vanessa, Tiffany, Evanka did a great job. Did she do a great job?

Great. Jared, Laura and Eric, I’m very proud of my family. They’re a great family.

So the reporter said to me the other day, “But, Mr. Trump, you’re not a nice person. How can you get people to vote for you?”

I said, “I don’t know.” I said, “I think that number one, I am a nice person. I give a lot of money away to charities and other things. I think I’m actually a very nice person.”

But, I said, “This is going to be an election that’s based on competence, because people are tired of these nice people. And they’re tired of being ripped off by everybody in the world. And they’re tired of spending more money on education than any nation in the world per capita, than any nation in the world, and we are 26th in the world, 25 countries are better than us in education. And some of them are like third world countries. But we’re becoming a third world country, because of our infrastructure, our airports, our roads, everything. So one of the things I did, and I said, you know what I’ll do. I’ll do it. Because a lot of people said, “He’ll never run. Number one, he won’t want to give up his lifestyle.”

They’re right about that, but I’m doing it.

Number two, I’m a private company, so nobody knows what I’m worth. And the one thing is that when you run, you have to announce and certify to all sorts of governmental authorities your net worth.

So I said, “That’s OK.” I’m proud of my net worth. I’ve done an amazing job.

I started off— thank you— I started off in a small office with my father in Brooklyn and Queens, and my father said — and I love my father. I learned so much. He was a great negotiator. I learned so much just sitting at his feet playing with blocks listening to him negotiate with subcontractors. But I learned a lot.

But he used to say, “Donald, don’t go into Manhattan. That’s the big leagues. We don’t know anything about that. Don’t do it.”

I said, “I gotta go into Manhattan. I gotta build those big buildings. I gotta do it, Dad. I’ve gotta do it.”

And after four or five years in Brooklyn, I ventured into Manhattan and did a lot of great deals— the Grand Hyatt Hotel. I was responsible for the convention center on the west side. I did a lot of great deals, and I did them early and young. And now I’m building all over the world, and I love what I’m doing.

But they all said, a lot of the pundits on television, “Well, Donald will never run, and one of the main reasons is he’s private and he’s probably not as successful as everybody thinks.”

So I said to myself, you know, nobody’s ever going to know unless I run, because I’m really proud of my success. I really am.

I’ve employed— I’ve employed tens of thousands of people over my lifetime. That means medical. That means education. That means everything.

So a large accounting firm and my accountants have been working for months, because it’s big and complex, and they’ve put together a statement, a financial statement, just a summary. But everything will be filed eventually with the government, and we don’t [use] extensions or anything. We’ll be filing it right on time. We don’t need anything.

And it was even reported incorrectly yesterday, because they said, “He had assets of $9 billion.” So I said, “No, that’s the wrong number. That’s the wrong number. Not assets.”

So they put together this. And before I say it, I have to say this. I made it the old-fashioned way. It’s real estate. You know, it’s real estate.

It’s labor, and it’s unions good and some bad and lots of people that aren’t in unions, and it’s all over the place and building all over the world.

And I have assets— big accounting firm, one of the most highly respected— 9 billion 240 million dollars.

And I have liabilities of about $500 million. That’s long-term debt, very low interest rates.

In fact, one of the big banks came to me and said, “Donald, you don’t have enough borrowings. Could we loan you $4 billion”? I said, “I don’t need it. I don’t want it. And I’ve been there. I don’t want it.”

But in two seconds, they give me whatever I wanted. So I have a total net worth, and now with the increase, it’ll be well-over $10 billion. But here, a total net worth of—net worth, not assets, not— a net worth, after all debt, after all expenses, the greatest assets— Trump Tower, 1290 Avenue of the Americas, Bank of America building in San Francisco, 40 Wall Street, sometimes referred to as the Trump building right opposite the New York— many other places all over the world.

So the total is $8,737,540,00.

Now I’m not doing that…

I’m not doing that to brag, because you know what? I don’t have to brag. I don’t have to, believe it or not.

I’m doing that to say that that’s the kind of thinking our country needs. We need that thinking. We have the opposite thinking.

We have losers. We have losers. We have people that don’t have it. We have people that are morally corrupt. We have people that are selling this country down the drain.

So I put together this statement, and the only reason I’m telling you about it today is because we really do have to get going, because if we have another three or four years— you know, we’re at $8 trillion now. We’re soon going to be at $20 trillion.

According to the economists— who I’m not big believers in, but, nevertheless, this is what they’re saying— that $24 trillion— we’re very close— that’s the point of no return. $24 trillion. We will be there soon. That’s when we become Greece. That’s when we become a country that’s unsalvageable. And we’re gonna be there very soon. We’re gonna be there very soon.

So, just to sum up, I would do various things very quickly. I would repeal and replace the big lie, Obamacare.

I would build a great wall, and nobody builds walls better than me, believe me, and I’ll build them very inexpensively, I will build a great, great wall on our southern border. And I will have Mexico pay for that wall.

Mark my words.

Nobody would be tougher on ISIS than Donald Trump. Nobody.

I will find — within our military, I will find the General Patton or I will find General MacArthur, I will find the right guy. I will find the guy that’s going to take that military and make it really work. Nobody, nobody will be pushing us around.

I will stop Iran from getting nuclear weapons. And we won’t be using a man like Secretary Kerry that has absolutely no concept of negotiation, who’s making a horrible and laughable deal, who’s just being tapped along as they make weapons right now, and then goes into a bicycle race at 72 years old, and falls and breaks his leg. I won’t be doing that. And I promise I will never be in a bicycle race. That I can tell you.

I will immediately terminate President Obama’s illegal executive order on immigration, immediately.

Fully support and back up the Second Amendment.

Now, it’s very interesting. Today I heard it. Through stupidity, in a very, very hard core prison, interestingly named Clinton, two vicious murderers, two vicious people escaped, and nobody knows where they are. And a woman was on television this morning, and she said, “You know, Mr. Trump,” and she was telling other people, and I actually called her, and she said, “You know, Mr. Trump, I always was against guns. I didn’t want guns. And now since this happened”— it’s up in the prison area— “my husband and I are finally in agreement, because he wanted the guns. We now have a gun on every table. We’re ready to start shooting.”

I said, “Very interesting.”

So protect the Second Amendment.

End— end Common Core. Common Core should— it is a disaster. Bush is totally in favor of Common Core. I don’t see how he can possibly get the nomination. He’s weak on immigration. He’s in favor of Common Core. How the hell can you vote for this guy? You just can’t do it. We have to end education has to be local.

Rebuild the country’s infrastructure.

Nobody can do that like me. Believe me. It will be done on time, on budget, way below cost, way below what anyone ever thought.

I look at the roads being built all over the country, and I say I can build those things for one-third. What they do is unbelievable, how bad.

You know, we’re building on Pennsylvania Avenue, the Old Post Office, we’re converting it into one of the world’s great hotels. It’s gonna be the best hotel in Washington, D.C. We got it from the General Services Administration in Washington. The Obama administration. We got it. It was the most highly sought after— or one of them, but I think the most highly sought after project in the history of General Services. We got it. People were shocked, Trump got it.

Well, I got it for two reasons. Number one, we’re really good. Number two, we had a really good plan. And I’ll add in the third, we had a great financial statement. Because the General Services, who are terrific people, by the way, and talented people, they wanted to do a great job. And they wanted to make sure it got built.

So we have to rebuild our infrastructure, our bridges, our roadways, our airports. You come into La Guardia Airport, it’s like we’re in a third world country. You look at the patches and the 40-year-old floor. They throw down asphalt, and they throw.

You look at these airports, we are like a third world country. And I come in from China and I come in from Qatar and I come in from different places, and they have the most incredible airports in the world. You come to back to this country and you have LAX, disaster. You have all of these disastrous airports. We have to rebuild our infrastructure.

Save Medicare, Medicaid and Social Security without cuts. Have to do it.

Get rid of the fraud. Get rid of the waste and abuse, but save it. People have been paying it for years. And now many of these candidates want to cut it. You save it by making the United States, by making us rich again, by taking back all of the money that’s being lost.

Renegotiate our foreign trade deals.

Reduce our $18 trillion in debt, because, believe me, we’re in a bubble. We have artificially low interest rates. We have a stock market that, frankly, has been good to me, but I still hate to see what’s happening. We have a stock market that is so bloated.

Be careful of a bubble because what you’ve seen in the past might be small potatoes compared to what happens. So be very, very careful.

And strengthen our military and take care of our vets. So, so important.

Sadly, the American dream is dead.

But if I get elected president I will bring it back bigger and better and stronger than ever before, and we will make America great again.

Thank you. Thank you very much.

(изв. time.com)

Димитар Влахов: МЕМОАРИ

ВТОР ДЕЛ

Мојата револуционерна, политичка, општествена и публицистичка дејност, од јули 1924, до крајот на 1935 година

***

После Конгресот нашиот нов Комитет, во чиешто централно раководство јас бев избран како представител на национално-револуционерните организации на Балканот и воопшто на национално-угнетените народи и национални малцинства, ние се собравме за да се конституираме. Но тука, кај нас се сретнаа извесни тешкотии.

Седум-осум месеци порано, во Амстердам ние бевме избрале специјален Комитет за борба против војната. Тој комитет навистина имаше специјална задача, но борбата против војната не можеше да се оддели од борбата против фашизмот и империјализмот. Затоа што, како фашизмот, така и империјализмот, беа главните елементи за да избувне војна. Според тоа, борејќи се против војната, ние бевме принудени, по силата на самата природа на војната, да ги одправиме нашите главни стрели против нејзините главни елементи и специјално против нејзиниот главен елемент во моментот, а тоа беше европскиот, а можеби и меѓународниот фашизам. Во таа наша борба имаше едно полно комплетно совпаѓање со бробата против европскиот, респективно против меѓународниот фашизам. Од друга страна, многу од избраните во раководството на ЦК во борба против војната беа избрани во Централниот комитет против фашизмот, кој тукушто беше избран на конгресот во Плеел. Бидејќи главните пружини на тие акции – против војната и против фашизмот – се наоѓаа во Москва, и ни ги правевме сите усилби да ја помогнеме младата, недостатно закрепната советска држава, која во тоа време за нас комунистите од други земји, беше наша втора татковина, тоа требаш да му се обрне внимание на раководството на Комунистичката интернационала за ова положба и да се бара од него да ја даде својата согласност за слевањето на двата централни комитети во еден централен комитет против фашизмот и војната. Со таа задача се нагрби самиот Анри Барбис, чисто по своја иницијатива, затоа што тој согледуваше во тој момент дека Москва се стреми да му даде предност на комитетот против фашизмот и да ја остави на заден план борбата против војната.

Во тој однос Барбис беше силно поткрепен и од Вили Минценберг, кој навистина беше на чело на комитетот на Меѓународната лига против империјализмот, но кој исто така сфаќаше дека борбата на таа Лига во дадениот момент нема такво актуелно значење како борбата против фашизмот, којшто претставуваше непосредна опасност за народите во Европа.

Во Москва, Барбис за да го објасни своето гледиште, а тоа беше и гледиштето на мнозинството од членовите на централните комитети на двете меѓународни организации – против фашизмот и против војната – сретнал видни раководители на Комунистичката интернационала, вклучително и Сталин, на кои им го објаснил своето гледиште и го изложил својот предлог, а имено овие две меѓународни организации да се слејат и да имаат општо раководство, за да не се врши една паралелна работа. Своето гледиште Барбис успеал да го спроведе до Москва и се врати со специјалниот предлог пред раководствата на овие две организации да се слеат, образувајќи едно општо раководство на Комитетот против фашизмот и војната.

За председател на овој Комитет, кој имаше свое седиште во Париз и имаше специјален апарат, беше определен Анри Барбис. За генерален секретар на тој Комитет беше определен еден француски социјалист, кој не се слагаше многу со работата на Комитетот, бидејќи мислеше дека преку тој комитет Француската комунистичка партија ќе сака да ги спроведува своите барања. А тој француски социјалист, за неговото име не можам да се сетам сега, макар и од левицата на социјалистичката партија, се однесуваше скептички кон лозунгите кои ги издигаше Комунистичката партија и сосема не беше готов да ги поткрепи овие лозунги.

Комунистичката интернационала, за да биде сигурна дека ќе се спроведуваат нејзините дикрективи од Москва, беше испратен од Париз еден унгарски комунист, веројатно по предлог на Бела Кун, кој се викаше Урлих. (Тука треба да укажам дека во апаратот на Комунистичката интернационала имаше многу Пољаци – до 1935 година тие беа првата виолина таму; многу Германци, Унгарци, а и Бугари. Тие луѓе имаа и свои покровители таму и зето-шуро-баџанакизмот се применуваше во полна пареа).

Така, после враќањето на Барбис во Париз, двата комитета имаа заседание и се слеаја, образувајќи еден комитет, кој се нарече Светски комитет против фашизмот и војната. Преку тој Комитет, ние представителите на угнетените и потиснати народи на Балканот, продолжувавме да ја вршиме својата работа и раководителите на самиот комитет, особено Барбис, се однесуваа со големи симпатии кон нашата борба и ни услужуваа во се’.

            ***

Кон тоа време, есента 1933 година, се врати од Бугарија Георги Караџов, за кого зборував порано, но веќе доста надуен, со големи претензии, бидејќи беше извесно време нелегален во Бугарија. Караџов му реферира на нашето представителство за состојбата на нашата организација во Бугарија и неговиот извештај беше поскоро формален, затоа што тој не ни даде ништо ново што ние не го знаевме дотогаш за положбата во Бугарија и во Пиринска Македонија. Тој посака да замине за Москва, да реферира таму за положбата во Бугарија, а среде македонската емиграција и Македонците во Пиринска Македонија и наскоро тој доби разрешение да замине во Москва. Истовремено, со тоа за Москва побараа и јас за заминам таму за да имаме советување за идната политика на нашата Организација и составот на нејзиното идно раководство.

Караџов замина за Москва. После извесно време и јас, откако ја добив потребната дозвола, заминав за таму преку Данкерк, Копенхаген, Штокхолм, Або, Хелсинки, Москва. Со доаѓањето во Москва, ние го започнавме советувањето. Претходно бугарските комунистички дејатели имаа свое советување во балканскиот секретаријат на КИ, кој во тоа време го раководеше полскиот комунист, член на Полската социјалистичка партија Валецки. На ова советување, Васил Коларов не’ покани како мене, така и Караџов (Рилски) да присуствуваме како слушатели. И ние присуствувавме таму. На советувањето се разгледуваа многу прашања, кои ја засега БКП. На ова советување учествуваа Васил Коларов, Искров, Павлов член на ЦК на БКП, дојден од Бугарија, Трајчо Костов, Станке Димитров, кој беше еден од видните членови на БКП, Антон Иванов и уште неколку други дејатели. Фактички раководител на советувањето беше Искров, кој беше многу коректен. На советувањето се разгледува прашања односно минатата дејност на Партијата и тактиката што комунистите треба да ја спроведуват во идната своја дејност во Бугарија. На советувањето не учествуваше В‘лко Червенков. Која јас, на следниот ден, го сретнав – тој дојде во хотелот каде бев отседнат и му предадов некои работи кои му ги беше испратила жена му од Париз за неговите деца и му соопштив дека имаше советување - тој ми одговори дека ништо не знаел за тоа советување, никој не го известил за тоа.

За забележување беше дека, како Коларов, така и Антон Иванов, идниот секретар на ЦК на БКП, молчеа, не земаа скоро никакво учество. Главните говорници беа раководителите на БКП, а тоа беа таканаречените отпосле левосектанти, кои во 1937/38 г. беа ликвидирани, откако Димитров се врати од Лајпциг во Москва, како троцкисти, непријатели на работничкото и социјалистичкото движење. Сите присутни од тоа раководство лица, беа подоцна ликвидирани и само Трајчо Костов, кој извесно време по тоа советување замина за Бугарија со задача да ја спроведе новата линија на Партијата, т.е. линијата кој Димитров и Коларов сака да се спроведе, само тој велам остана жив и се ползуваше со големо влијание среде новото раководство на БКП: Димитров, Коларов, Станке Димитров, Белов, В‘лко Червенков, сите живееја во Москва. Впечатлението што јас го добив од тоа советување беше дека Коларов, Станке Димитров – за Антон Иванов не зборувам, затоа што ни еден збор не кажа за време на советувањето - беа во дефанзива, молчеа, а Искров, Трајчо Костов и Павлов главно зборуваа и нивните предлози се примаа од Собранието.

Тука треба да одбележам, дека Христо Кабакчиев не учествуваше на тоа советување, макар и да беше теоретичарот и третата личност во партијата, после Коларов и Димитров, и неговата роља во дејноста на БКП беше сведена на минимум. По тоа време, Комунистичката Интернационала одржуваше свој пленум. И ние, македонските дејатели – Караџов и јас - бевме поканети да присуствуваме во текот на повеќе од една недела на заседанијата на овој Пленум. На Пленумот на Комунистичката Интернационала се држеа реферати и се усвојуваа резолуции. Васил Коларов поднесе реферат за работата на Меѓународниот аграрен институт, а Тодор Павлов дојде од Бугарија, како представител на ЦК од внатрешноста, изнесе реферат за положбата во Бугарија и политиката што ја водеше БКП во својата борба против владата таму.

Откако беше завршен Пленумот на КИ, Балканскиот секретаријат доби ново раководство во лицето на Богомил Шмерал, познат како десничар во Чешката комунистичка партија. Самиот Секретаријат во едно од своите заседанија реши да го постави на разгледување пред Извршниот комитет на КИ нашето македонско прашање, организирајќи претходно во една од салите на Коминтерната, собрание на балканските комунисти, кои во тој момент се наоѓаа во Москва, т.е. комунисти, кои беа било студенти или аспиранти во Комунистичкиот универзитет за национални малцинства (КУМС), било во Ленинската школа – тоа беше повисока школа за подготовка на комунистички дејатели, било лица кои работеа во разни установи. На ова собрание присуствуваше доста свет, но за одбележување е дека меѓу тој свет не се наоѓаше ниту Коларов, ниту Антон Иванов, ниту Станке Димитров, ниту В‘лко Червенко. Тука, на собранието се зборуваше за македонскиот проблем и специјално за постоењето или непостоењето на македонската нација. Отсуството на овие лице за кои зборувам погоре, ме наведуваше уште тогаш да мислам дека тие луѓе не признават дека постои македонска нација и се противници на нејзиното оформување и развиток.

Тука меѓутоа, треба да одбележам дека водачот на Септемвриското востание од 1923 година, Гаврил Генов од Берковско, не само што присуствуваше на собранието, туку зеде и збор за да ја поткрепи тезата дека македонската нација постои и според тоа балканските комунисти би требало да го укажат нужното содејство за олеснување и потпомагање на нејзиниот понатамошен развиток. На собранието зборува уште Искров, јас, Караџов и други лица. Караџов беше од тие лица кои недраго ја примаа таа констатацијија и сосем не им се сакаше таа да биде прифатена на едно големо публично собрание на балканските комунисти.

Меѓутоа прашањето веќе беше назреало и Балканскиот секретаријат при КИ требаше отворено да си го каже своето мислење по ова прашање, уште повеќе што прашањето за формирањето на македонската нација и за евентуалното разработување на литературниот македонски јазик се подигнуваше веќе меѓу самите Македонци во земјата.

Ќе го одбележам тука и тоа дека некои од присутните направија забелешка дека ако ние ја примиме констатацијата за постоењето на македонската нација, и заработиме во тој правец, многу македонски дејатели ќе се откинат од нас и ќе претпочитаат да отидат кај македонските фашисти Иванмихајловци или кон другото фашистичко крило, следбениците на Протогеров. (Овие две терористички организации взаемно се гонеа и самоистребуваа, истовремено особено првите од нив убиваа дејатели и приврзаници на ВМРО-Обединета макар и да постоеја на една иста линија.) Такви случаи да не се прима постоето на македонската нација и да не се сака да се изработи литературен македонски јазик, имавме ние среде македонската емиграција во Бугарија, главен представител на кој се јавуваше Васил Хаџи Кимов, кој отворено мина во лагерот на михајловистите, за кој можеби и беше испратен од нив да влезе во нашата Организација во Бугарија. И тој човек, како што спомнав порано, бидејќи во раководството на нашиот Областен комитет во Бугарија, имајќи можност да знае кои лица учествува во таа Организација, предаде цел список на наши дејатели на самата бугарска влада. Тој човек стана предател, а можеби бил таков уште кога влегол во нашата Организација и поради лекомисленоста на Караџов беше вмолкнат во нејзиното раководство.

Спомнав порано, дека самата КИ сакаше да биде разгледан македонскиот проблем на едно од советувањата на нејзиниот Извршен комитет. И еден ден јас бев известен дека такво советување ќе се одржи. И тоа се одржа. Пред да се одржи ова советување, тесното раководство на овој комитет беше веќе установило свое становиште по прашањето, вклучително и по прашањето за македонската нација и беше го натовариле Балканскиот секретаријат да изработи соодветна резолуција. Валецки, кој уште продолжуваше да го раководи Балканскиот сркретаријат, натовари еден од своите соработници, негов пријател исто така Пољак, кој може да се каже, немаше поим од македонскиот проблем, да изработи соодветна резолуција. Јас бев лицето кое одблизу го запознав со македонскиот проблем и му помогнав да ја изполни возложената му задача. ...

(изд. НИП „Нова Македонија“, Скопје 1970 год. стр. 344-348)

Ана Ахматова: СИВООКИОТ КРАЛ

Првото враќање

На земјата покров тежок пак е сложен,

Камбаните ѕвонат највесело,

Пак е духот возбуден и растревожен

Од мачната скрб на Царско Село.

По лета пет сал молк, а живот нема...

Ко потоп светот да го надвесил,

Ко дамна да е исцрпена тема,

Во смртен спокој дворецот се скрил.

1910

Сивоокиот крал

Благословен да си болу најдлабок!

Умре вчера кралот сивоок.

Румена, спарна есенска вечер,

Маж ми, штом стигна, спокојно рече:

„Чу ли, крај дабот стар му нашле тело,

Во ловот смртта свршила дело.

Кралицата сал ја жалам! Бледа,

За ноќ една таа стана седа.“

Од каминот лулето го зема

И на ноќна работа тој крена.

Јас пак ќеркичката си ја будам,

На очиња сиви да се поначудам.

А надвор са ноќ тополата пее:

„Твојот крал во живи веќе не е...“

11 декември 1910

Царско Село

Гостин

Се’ ко преѓе: во прозорци струга,

Соспи трупа фуртуната сал,

И не станав самата јас друга,

А кај мене човек сминувал.

Го запрашав: „Кажи ми што сакаш?“

Тој: И в адот да те љубам јас“.

Се кикотев: „Ах, несреќа така

Ти пророчиш за двајцата нас“.

Но тој нежно, со раката сува,

Латиците сал ги потфати:

„Збори кој, и како, те целува,

Збори како дариш целув ти.“

И погледот маглив му се стврдна,

Гледајќи ми прстен занесено.

Ниту еден мускул не се мрдна

На лице злосјај проткаено.

Ох, радоста што му в срце сека-

Спознанието е тоа знам:

Дека ништо не му треба, ништо дека

Немам што не можам да му дам.

1 јануари 1914

Новогодишна балада

И месецот сред магли штом кима

Ѕирна в собата со поглед сразен.

Шест прибори таму на масата има,

И сал еден од нив стои празен.

Другарите, јас и маж ми збрани

Спроти Нова година – миг свечен.

Зошто ми се прстите ко в крвје прани,

И виното, како отров, пече?

Домаќинот, кревајќи ја својта чаша,

Беше важен, подисправен цврсто:

„За земјата пијам родна наша,

Што на сите ни го крена крстот!“

А другар ми, во очите вгледан мои,

И со спомен некој скриен:

„За песните нејни пијам јас, во кои

Живееме сите ние!“

Но третиот, не знаејќи ништо баш,

Ни кој умрел, ни што бол ме стега,

Како в мисли да ми поприсега,

Прошепоти: „Да кренеме чаша сега, долг е наш,

И за оној што не седи со на сега“.

1923

Четврта северна елегија

На епохи се делат три спомените.

Ко денот вчерашен е првата.

Под сводот нивен душата е среќна,

И телото е блажено под нивна сен.

Не замрел уште смев, и струјат солзи,

Врз маса стои дамка мастилава-

И, како печат удрен в срце, целув,

Неспоредлив, неизбришлив, за збогум...

Но сето тоа трае толку кратко...

Не свод над глава стои веќе, ами

Дом зафрлен на крај од градот негде,

Кај зиме стега студ, а лете жега,

Кај има пајак, прашина на сегде,

Кај гнијат писмата пишувани со плам,

Кај скришум се менуваат портретите;

Ко на гроб таму луѓето сминуваат,

А кога ќе се вратат мијат раце,

Ја тресат солзата застаната

На морни клепки, тешко воздивнуваат...

Но чука саатот, пролетите

Си врват и небото руменее,

Градовите имињата ги менат,

И нема веќе свидетел од прежно време,

Со кого солзи, спомен ќе поделиш.

И бавно од нас сенките си одат,

Без да ги викаме во свеста повтор-

Та страшно тоа враќање за нас би било.

И гледаме, на рассон, едно утро,

И патот не го знаеме кон тој пуст дом,

Кон него задишани од бес и срам

Јурнуваме, но (како на сон) таму се’

Поинаку е: луѓето, предметите,

Ѕидовите – и никој не не’ познава.

Не, не е тоа исто место... Боже!

И тогаш доаѓа најгоркото:

Сознаваме колку сме без моќ минатото

Во животот наш да го вградиме,

И колку ни е тоа туѓо, исто како

На соседот куќен, отспротива.

Ни мртвите не би ги препознале,

А живите, со кои Бог не’ разделил,

Се снашле прекрасно без нас – и дури

Поарно е така...

5 февруари 1945

Ленинград

Последната песна

Една, ко растревожен од некого гром,

Со здив живороден ти бувнува в дом,

Се смее, во грлото блеска,

Сал се врти, ракоплеска.

Друга, родена во полноќ глува,

Не знам никогаш од каде пристигнува,

Од празното огледало се кркори

И сурово нешто ми мрмори.

А и такви има, кои некој пат,

Среде бел ден, божем не ме гледаат,

Жуборат, се пенат по белиот лист,

Ко поток низ долина чист.

А еве уште: тајна, околу се рои-

Ни бои ни звуци, ни звуци ни бои,

Се точи, се вие, пресоздава,

А во раце жива не се дава.

Но таа!... до капка крвта ми ја испила,

Како љубовта во младост – мома зла,

И без ништо да ми проговори,

Во тишина повтор се престори.

Се’ до денес таква болка не ме стегна.

Си замина, и трагите ги протегна

До најкрајот крај што не го знам.

А без неа јас... сал умирам.

1 декември 1959

Ленинград

            *

А јас скитам таму кај залудно се’ е,

Кај што само сенката се гали,

И кај ветер од глувите бавчи вее,

А под нозе леднеат скали.

1969

(избор и препрев: Ефтим Клетников, изд. РО БИД „Мисирков“ Битола, 1987 год.)