Џон Лоренс фон Мошеим: СОСТОЈБАТА НА ХРИСТИЈАНСТВОТО II

СОДРЖИНА:

Еклезијастичка историја на Третиот век

1. Христијанството пропагирано во Арабија: Оригин

2. Христијанството пропагирано помеѓу Готите: Улфилас

3. Христијанството пропагирано во Галија, Германија и Шкотска. – Општ поглед

А) Првите проповедници кај Галите

Б) Првите проповедници кај Германите

4. Разлози за прогрес на Христијанството: Миракулите и доблестите на Христијаните

5. Прогонствата под Севериј: општ поглед

А) Христијаните често купувале избавување од репресијата

6. Севериј ја забранува конверзијата во Христијанство: општ поглед

А) Гласот на неговиот Едикт; - зошто толку многу пострадале; - разлогот за Едиктот

7. Состојбата на Христијанството под Каракала и Хелиогабал – општ поглед

А) Хелиогабаловата мајка, побожната: тој е индиферентен кон Христијанството

Б) Хелиогабал е диспониран за толерирање на Христијаните

8. Состојбата на Христијанството под Александар Север – општ поглед

А) Неговата мајка Јулиа Мамеа, ги фаворизира Христијаните

Б) Дискусија дали Север бил Христијанин

В) Старите репресивни закони не се повлечени

9. Прогонствата за време на Максимин – општ поглед

А) Го зафатило само свештенството

Б) Не многу биле усмртени

В) Други разлози за езгзекуциите

10 Транквилизација за време на Гордиан и Филип – општ поглед

А) Истражување за наводната Филипова конверзија

11. Прогонствата за време на Дециј – општ поглед

А) Разлог за прогонствата

Б) Духот на Едиктот исполнуван селективно; се воведува нов модус на егзекуција

В) Многубројни отпадништва; кои биле т.н.р. Libellatici?

12. Натпревар околу грешниците

А) Маченици и Исповедници ги разрешуваат грешниците

Б) Кипријан се спротиставува на таа пракса

13. Контест меѓу Кипријан и Новатус – општ поглед

А) Неговото потекло е опскурно; - Новатус дава ординација; - Тој бега во Рим

14. Шизмата на Фелицисимус во Картага – општ поглед

А) Партијата што му опонира на Кипријан

Б) Карактерот на Фелицисимус и основата на неговото опонирање; - Новатус се повлекува

В) Концилот го осудува Фелицисимус

15. Шизмата на Новатијан во Рим – општ поглед

А) Новатијановиот карактер и опозицијата кон Корнелиус

Б) Новатус од Картага, негов советник

В) Новатијан осуден од Концилот

Г) Новатијановата секта

16. Истражување на Новатијановата доктрина – општ поглед

А) Тој ги исклучува од Црквата нејзините големи навредувачи засекогаш, ама не и од надеждата за спас

Б) Новатијановата идеја за Црквата

17. Егзекуциите за време на Галус – општ поглед

А) Не се толку жестоки како што некои претпоставуваа

Б) Се воведува јавно истезавање на прогонетите луѓе; - Кипријановата кавга со Деметријан околу оваа појава

18. Караници околу крштевањето со еретиците – општ поглед

А) Поенти околу ова прашање: Ефектите на крштевањето; - дефектите на еретиците

Б) Судирот меѓу Кипријан и Стефан по ова прашање го покажува паритетот на епископите во тоа доба; - историјата на контроверзата со крштението; - се појавува прво кај Азијатите, потоа кај Африканците; - продложителното Кирпијаново делување по оваа ствар

19. Егзекуциите под Валеријан – општ поглед

А) Валеријан – првиот попуштач спрема Христијаните; - Макријанус го поттикнува да продолжи со репресалиите; - мотивите на Макријанус; - првите почетоци на новите репресии; - усвоени нови методи за персекуција

Б) Валеријановиот втор и посуров Едикт; - мноштво високорангирани прелати во притвор кај императорот; - разлог за создавање на таквиот Едикт; - Едиктот отповикан од страна на Галениј; некои мачеништва по отповикувањето

20. Прогонствата под Аврелијан – општ поглед

А) Дали на почетокот Аврелијан ги третирал христијаните љубезно; - неговите мотиви за христијанските прогонства

21. Напорите на филозофите против Христијанството – општ поглед

А) Пишувањата на Порфириј, Филострат и Хиерокле; - тие се обидувале да го спуштат Исус на ниво на Апулејовата приказна за Златниот магарец

22. Првите движења против Христијаните за време на Диоклецијан – општ поглед

А) Неговиот колега Максимијан – егзекутор; - сторијата за Тебанската легија потполно расправена; - Мошеимовиот суд во однос на тоа прашање

Б) Прогонствата на Максимијан во Галија

В) Просперитетот на Црквата пред Диоклецијановите репресалии

23. Уставот и Црковната власт – општ поглед

А) Сведоштвата на Кипријан околу тоа дека бискупите не смееле да се мешаат во приватни нешта без конкуренција на презвитрите, ниту во прашањата од јавен интерес без согласноста на братството; - исклучок е ракоположението на исповедниците

Б) Доказите на Кипријан за рамно-еднаквоста на сите епископи; Римскиот бискуп не бил исклучок; - сепак, приоритетот за доделување почесни титули му е препуштен на Римскиот бискуп

В) Причини за создавање на помали редови од страна на црковниот клер

24. Бискупските прерогативи мошне зголемени во ова столетие – општ поглед

А) Причини и докази за ова; - Кипријан држел дека епископот го ствара Господ, Црквата го создава презвитерот, а бискупите ги прават ѓаконите; - на овие принципи тој извршил субверзија на црковната конституција, и неговите гледишта се распрснале и надвладеале насекаде

25. Моралот на Клерот – општ поглед

А) Поплаки за корумпираноста на клерикалците

Б) Неодобрување на кохабитацијата помеѓу неженетите свештеници и жените; - апологија

26. Состојбата со вероучењето и христијанските писатели во овој век – општ поглед

А) Докази дека хуманото учење било потценето

Б) Делата на грчките Отци; - Ориген, Јулиј Африканецот, Дионис и Хиполит, Григориј од Неоцезареја и Тауматургус

В) Делата на латинските Отци; - Кипријан, Минут Феликс  и Арнобиј

27. Филозофските теолози: Ориген – генерален поглед

А) Ориген – великиот човек, заслужено многу респектиран и многу цензуриран; - Хует го брани во неговата Оригениана; - други аполози на Ориген; - Ориген е навистина велик во морален поглед; - повеќе бил учен отколку длабок; - ученик на Амониј Сакас; - Оригеновите филозофски принципи; - неговите гледишта околу врската меѓу филозофијата и Христијанството; - неговиот теолошки систем; - Светото Тројство; - личноста на Христос; - предметот на Христовата мисија; - идејата на покајанието

26. Оригеновата алегориска интерпретација на Светите списи – општ поглед

А) Колку далеку отишол Ориген со неговата интерпретација; - причините што му го допуштале ова; - неговиот систем на интерпретации постулиран во 18 Пропозиција; 7 правила за апликација на неговите принципи

Б) Извештај за Оригеновата Хаксапла

29. Оригеновата мистична теологија – општ поглед

А) Тој ги држи сите фундаментални принципи на мистичната теологија; - неговите принципи стипулирани во 21 Пропозиција

Б) Истражување за издигнувањето на Еремитизмот; - Павле од Теба

30) Оригеновиот конфликт со неговиот епископ – општ поглед

А) Разлог за несогласувањето и историјат на конфликтот

31. Дискусии кои се однесуваат на Светото Тројство и Христовата личност – општ поглед

А) Концилот го осудува Унитаријанизмот, но не го дефинира Тројството во Единство

32. Контроверзата на Ноетијан – општ поглед

А) Извори на информации и извештај за истите; - полно истражување на неговиот систем; - во која смисла тој бил Патрипасијан

33. Сабелиус и Сабелијанците – општ поглед

А) Повеста на овој човек и неговата контроверза

Б) Заеднички именител на Сабелиусовите гледишта; - проучување на неговите принципи и нивно разгледување од аспект на 6 Пропозиција

34. Берилус од Бостра – општ поглед

А) проучување на извештајот на Еузебиј; - разгледување на Берилусовите погледи

35. Павле од Самосата – општ поглед

А) Истражување на неговиот персонален карактер

Б) Објаснување на неговата служва во Ducenarius Procurator

В) Потполн извештај за документите што се однесуваат на него; - неговите мислења во 14 Пропозиција

Г) Процедурите на Концилот против него

36. Арабјаните кон кои Ориген претендирал – општ поглед

А) Изнесување на нивниот опинион

37. Бенефитите за Христијанството од филозофијата, во три партикули

38. Победата над Хилиазмот – општ поглед

А) Историјат на Хилијазмот во раната Црква; - неговото деривирање од Еврејството; - непреченото ширење во Вториот век; - неговото сузбивање во Третиот век

Б) Згрижувањето од страна на Ориген; - неговата одбрана од страна на Непос; - неговите различни системи; - Дионис од Александрија безмалку го искоренува

39. Појавувањето на Манихејството – ошт поглед

А) Мани – Чудо од човек; - на големо личи на Мухамед; - древни документи и модерни книги на темата Манихејство

40. Животот и трудот на Мани – опш поглед

А) Неговото име; - неговата лична повест според грчки и латински автори; - неговиот историјат според ориентални извори

Б) Мани сметал дека Христос го ширел учењето на спасението несовршено, и дека ветил оти ќе го испратил Параклит, т.е. Мани, да му даде на светот потполни инструкции околу тоа прашање; - секако, неговата служба имала два таргети: прво, да го прочисти постоечкото Христијанство од корупција, и второ, да ги усоврши и надополни неговите несовршености; - аргументи со кои тој ги поддржувал своите намери

Б) Тој го шкартирал Стариот завет, а Новиот завет го сметал за толку ископромитиран, што не бил сигурен водич

В) Бема, годишнината на Маниевата смрт, опсервирана

41. Неговите два вечни Света и двајцата вечни Лорда – општ поглед

А) Начинот на супстанцијализација на неговите доктрини; - критика на Бособровата Историја на Манихејството; - Мани ја следел Персијанската филозофија и се придржувал до учењето за двата првични принципи на сите нешта и двата Лорда

В) Полна дескрипција на обата Света, на Петте елементи и Петте принципи

Г) Двата вечни и само-егзистентни Лорда на овие светови; - нивните карактери споредени и контрастирани

42. Природата и атрибутите на Добриот Бог – општ поглед

А) Маниевата сопствена дескрипција, - неговата супстанција е чистата светлина, без форма; - сепак, тој поседува перцепција и знаење; Тој има 12 Членови или Маси на светлина, кружејќи низ Неговиот свет и презентирајќи се; - Тој има безброј Секули и Еони или луминозни тела што произлегуват од него и кои делуваат како негови министри. – Тој како таков не е сеприсутен; - Неговите морални атрибиути се перфекти, меѓутоа ни неговото знаење, ниту неговата моќ се бесконечни

43. Манихејското Тројство, Христос и Светиот Дух – општ поглед

А) Мани признавал еден вид на Тројство, но различен од Христијаните

Б) Божјиот син е Светлосна Маса, има иста супстанција како Бог и ги поседува истите атрибути, само на пониско ниво; - Тој опстојува во Сонцето, но неговото влијание се протега и на Месечината; - оттаму некои богопоклоненија се насочени кон сонцето, а други кон месечината

В) Светиот дух е друга Светлосна Маса, такуѓере флукс од Бога, којшто престојува во Етерот; - Тој ги просветлува и покренува умовите на луѓето и ја оплодува почвата

Г) Маниевата доктрина за Синот и Светиот дух коинцидира со персијанската доктрина за Митра и Етерот

44. Војна меѓу Принцот на темнината и Принцот на светлината – општ поглед

...

Еклезијастичка историја на Четвртиот век

…

(Historical Commentaries of the STATE OF CHRISTIANITY during the first three hundred and twenty-five years from the Christian Era, being a translation of “The commentaries on the affairs of the Christians before the time of CONSTANTINE the GREAT” by JOHN LAURENCE von MOSHEIM, D. D. late chancellor of the University of Gottingen, Vol. II; published by S. Converse, New York 1854)